Sisindiran: Kaéndahan Basa Sunda nu Pinuh Hikmah 😊📚

Pendahuluan

Wilujeng enjing barudak kelas 8! Dinten ieu urang bakal diajar ngeunaan salah sahiji khasanah seni sastra Sunda anu kacida endah tur pinuh ku ajén, nyaéta Sisindiran. Sisindiran téh mangrupa wangun puisi tradisional Sunda anu mibanda pola jeung aturan nu tangtu. Biasana digunakeun pikeun nepikeun piwuruk, sindiran, panyombo, atawa ogé eusi haté séjénna ku cara anu leuwih merenah jeung matak katarik. Hayu urang pedar babarengan!

Penjelasan Inti: Naon Ari Sisindiran Téh?

Sacara gampilna, Sisindiran téh nyaéta susunan kecap-kecap anu diatur nepi ka ngawangun hiji kalimah atawa ungkapan anu mibanda harti sarta biasana diwangun ku dua bagian, nyaéta cangkang (sampiran) jeung eusi (isi). Dua bagian ieu silih simbeuh sarta ngabentuk wirahma anu matak pikaresepeun. Tujuanana téh biasana mah lain ukur keur heureuy atawa hiburan hungkul, tapi ogé pikeun nepikeun amanat, kritik, atawa ajén-inajén moral kalawan lemes.

Ciri-ciri Sisindiran sacara umum:

• Diwangun ku opat jajar (baris) atawa leuwih, tapi umumna opat jajar.
• Unggal jajaran biasana diwangun ku 8 (dalapan) engang (suku kata).
• Mibanda pola sora (purwakanti) a-b-a-b.
• Pamisahan antara cangkang jeung eusi. Dua jajar kahiji biasana cangkang, dua jajar panungtung nyaéta eusi.

Jenis-jenis Sisindiran

Dina sisindiran, aya sababaraha jenis anu ilahar dipanggihan, nyaéta:

• 1. Rarakitan: 😊

  Ciri utama rarakitan nyaéta kecap-kecap awal dina unggal jajaran cangkang (baris ka$-1 jeung$ ka$-2$) kudu sarua jeung kecap-kecap awal dina unggal jajaran eusi (baris ka$-3 jeung$ ka$-4$). Sajaba ti éta, sora tungtungna ogé kudu padeukeut (purwakanti a-b-a-b).

• 2. Paparikan: 📚

  Bédana jeung rarakitan, dina paparikan mah kecap-kecap awal dina jajaran cangkang jeung eusi téh béda. Tapi, sora tungtungna mah tetep kudu sarua atawa padeukeut (purwakanti a-b-a-b). Jadi, ngan ukur purwakantina wungkul anu jadi patokan.

• 3. Wawangsalan: 🤔

  Wawangsalan téh rada béda ti dua jenis saméméhna. Ieu mah ngan diwangun ku dua jajar. Jajar kahiji mangrupa wangsal (tebak-tebakan atawa sindiran), sarta jajar kadua mangrupa eusi atawa jawaban tina wangsal éta, tapi henteu sacara langsung disebutkeun, ngan ukur disamarkeun dina sapotong kecap dina jajaran kadua.

Conto Penerapan Sisindiran

Hayu urang tingali conto-conto sisindiran sangkan leuwih paham!

Conto Rarakitan:

Majar manuk ngalangkangan, (cangkang)Majar manuk nyiar sayang. (cangkang)Hayu urang sosobatan, (eusi)Hayu urang silih mikanyaah. (eusi)

Katerangan: Kecap "Majar" dina cangkang sarua jeung kecap "Hayu" dina eusi. Purwakanti "angan" - "ayang" - "obatan" - "anyaah" (a-b-a-b).

Conto Paparikan:

Ka pasar meuli kamangi, (cangkang)Sing seubeuh urang balanja. (cangkang)Lamun urang boga rezeki, (eusi)Ulah poho urang sholawat. (eusi)

Katerangan: Kecap awalna béda. Purwakanti "angi" - "anja" - "ezeki" - "olawat" (a-b-a-b).

Conto Wawangsalan:

Hayang teuing buah hiris, (wangsal/tebak-tebakan: buah hiris = ganas)Can ngasa an karek ningali. (eusi/jawaban: 'ganas' mirip sora 'ngasaan')

Katerangan: Wangsalna nyaéta 'ganas'. Dina jajar kadua aya kecap "ngasaan" anu mirip jeung 'ganas'.

Rangkuman

Barudak, sisindiran téh lain ngan saukur susunan kecap anu matak éndah, tapi ogé mangrupa cerminan tina kearifan lokal urang Sunda. Ku diajar sisindiran, urang diajak pikeun leuwih peka kana basa, ngasah daya mikir, sarta bisa nepikeun maksud kalawan leuwih bijaksana. Mugia élmu ngeunaan sisindiran ieu tiasa manfaat pikeun urang sadayana. Hatur nuhun! 😊📚