Kembali ke Daftar Materi
SMP Kelas 8bahasa_sunda

Guguritan: Pupuh nu Pinuh Ku Wirahma jeung Harti 😊📚

Nyoman Joblagan
16 Desember 2025

Pendahuluan: Naon Ari Guguritan Teh?

Wilujeng enjing barudak! Dinten ieu urang bakal diajar ngeunaan salah sahiji khasanah sastra Sunda anu kacida éndahna, nyaéta Guguritan. Guguritan téh nyaéta wangun puisi tradisional Sunda anu kaiket ku aturan nu tangtu. Ieu téh bagian tina 'pupuh'. Sanajan geus aya ti jaman baheula, guguritan ieu tetep relevan pikeun diajar jeung dipikanyaah ku urang sadaya. Hayu urang ngaguar leuwih jero ngeunaan guguritan! 😊📚

Penjelasan Inti: Aturan jeung Jenis Pupuh dina Guguritan

Dina guguritan, aya dua aturan utama anu kudu dicumponan, nyaéta guru lagu jeung guru wilangan:

  • Guru lagu nyaéta sora panungtung engang (vokal) dina unggal padalisan (baris). Contona: a, i, u, é, o.
  • Guru wilangan nyaéta jumlah engang (suku kata) dina unggal padalisan.

Pupuh téh aya 17 rupa, tapi nu ilahar dipaké dina guguritan aya sababaraha. Hayu urang tingali sababaraha contona:

  • Kinanti: Biasana pikeun ngagambarkeun rasa kanyaah, deudeuh, atawa ngaguar carita. Guru laguna 8u, 8i, 8a, 8i, 8a, 8i.
  • Sinom: Biasana pikeun carita anu pikaresepeun, suka bungah, atawa piwuruk (papatah). Guru laguna 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a.
  • Asmarandana: Pikeun ngagambarkeun rasa cinta, kabungah, atawa kasedih. Guru laguna 8i, 8a, 7é/o, 8a, 8a, 8u, 8a.
  • Dangdanggula: Pupuh pangpanjangna, bebas ngeunaan sagala rupa, biasana pikeun carita anu lega jeung loba piwuruk. Guru laguna 10i, 10a, 8é/o, 7u, 9i, 7a, 6u, 8a, 12i, 7a.
  • Maskumambang: Pikeun ngagambarkeun rasa kasedih anu pohara, kasusah, atawa kaduhung. Guru laguna 12i, 6a, 8i, 8a.

Contoh Penerapan: Kumaha Cara Nyieun Guguritan?

Kumaha atuh cara nyieun guguritan téh? Gampang! Kahiji, pilih heula pupuh naon nu rék dipaké sarta pahami ciri-cirina. Kadua, tangtukeun témana, rék ngeunaan pendidikan, moral, cinta alam, jeung sajabana. Katilu, karang unggal padalisan luyu jeung aturan guru lagu jeung guru wilangan pupuh nu dipilih. Kudu merhatikeun ogé pilihan kecap sangkan puitis tur merenah.

Conto guguritan pupuh Kinanti (Guru lagu: 8u, 8i, 8a, 8i, 8a, 8i):
Budak leutik bisa ngapung, (8u)
Babarengan jeung baturna, (8i)
Ulin di pakarangan, (8a)
Sora mani matak ngahudang, (8i)
Seuri suka bungah pisan, (8a)
Hirup teh kudu dibagikeun. (8i)

Rangkuman: Hayu Urang Ngamumule Guguritan!

Guguritan téh lain ngan saukur wangun puisi biasa, tapi ogé mangrupa warisan budaya Sunda anu kacida ajénna. Ku diajar guguritan, urang diajar ngeunaan kaéndahan basa, wirahma, jeung ajén-ajén luhung nu dikandung di jerona. Hayu urang ngamumule jeung ngamekarkeun guguritan sangkan tetep hirup di jaman kiwari sarta dipikaresep ku generasi ngora. 📚😊

Cek Pemahaman Materi (5 Soal)

1

Teks soal tidak ditemukan di database.

2

Teks soal tidak ditemukan di database.

3

Teks soal tidak ditemukan di database.

4

Teks soal tidak ditemukan di database.

5

Teks soal tidak ditemukan di database.

Sudah Paham Materi Ini?

Yuk uji pemahamanmu dengan mengerjakan latihan soal bahasa_sunda lainnya di Bank Soal.